नेपालका जोगी जातीहरूको इतिहास
जोगी जातीको इतिहास सम्वन्धि हालसम्म अध्ययन अनुसन्धानबाट पत्ता लगाईएका तथ्यहरुमा आधारित कुनै लिखित प्रामाणिक इतिहास वा प्रलेख भेटिएको छैन तथापी वुढापाकाहरुका अनसार जोगीहरुको आदिम वसोवासको थलो कुनै निश्चित थिएन र केही पछिको थलो चाहिँ नेपालको तेह्रथुम जिल्ला रहेको मानिन्छ । आदिम अवस्थामा जोगीहरु घुमन्ते 'गण' को रुपमा थिए । उनीहरुको कुनै स्थायी गाउँ वस्ती थिएन । आ-आफ्नो कूलको परिवारका विभिन्न गणको रुपमा जोगीहरुको वसोवास थियो । जङ्गलका प्राकृतिक आहार बटुलेर खाने त्यस युगमा ज्यादै ठूलो समूह एकै ठाउँमा बसी गुजारा गर्नु सम्भव थिएन । घुमन्ते जीवनयापनको क्रममा तिनै विभिन्न गणहरुको समूह 'जन' वा 'कविला'को रुपमा कुनै एक ठाउँमा भेला भई अस्थायी रुपमा बस्न पुगे । आफ्नो मूल गणवाट वनेका धेरै जन कविलाहरु विभिन्न ठाउँमा स्थायी घरवास वस्ति बसाली 'जाति'को रुपमा बस्न थाले । यसरी जोगीहरु इकाइगत रुपमा जन र सामुहिक रुपमा जातीको रुपमा तेह्रथुम जिल्लाको ओयाक्जुङ गाविसमा स्थायी वसोवास गरेको विश्वास गरिन्छ । जङ्गली अवस्थाको जीवनयापन गर्दा जङ्गलका प्रा
